Unha noite en Santo Estevo de Ribas de Sil

Claustro dos Bispos. Fotos: Sole

Claustro dos Cabaleiros, co muro de cristal de Suances

Claustro do Viveiro, piso superior

Eu creo que non coñeces ben un sitio ata que durmes nel: xa non digo soñar, pero si responder a ese atávico sentimento de sentirse o abondo seguro como para baixar a garda e abandonar a consciencia. Observar todo o ciclo de luz no lugar, saber as formas a noite e o mencer debuxa neles. O máis fermoso hotel de Galicia debe ser, sen dúbida, o mosteiro de Santo Estevo de Ribas de Sil, agora convertido en Parador. Este inmenso recinto, acochado no medio das ladeiras da Ribeira Sacra, é unha especie de caixón sentimental, no que un non pode ser subxectivo.

Desde a miña anterior visita, quixen durmir aquí.

Percorremos de noite os claustros. Sentados no dos Cabaleiros, admiramos o muro de cristal que deseñou José Javier Suances para pechar o lenzo norte. Foi moi controvertido; opinouse que era o propio exemplo de arquitectura posmoderna, da vontade individualista do arquitecto por distinguirse nunha obra de restauración, falouse de que non era respectuosa co contorno. Estou en desacordo por principios e por resultados. É fermoso, e máis aínda á noite, cando consegue superar a rexa e monótona arquería do claustro e enchela de vida en todas as súas alturas. Durmir con este silenzo, aquí, no bosque. Á mañá seguinte, cruzar os claustros e sentar no Quitapenas, que ben merece o nome. Trátase da máis fermosa balconada na que teño estado, pendurada sobre o bosque e os canóns do río Sil. Un lugar que incita a ler, a devorar libros en longos seráns de verán. Unha tonelada de Tolstoi? Todo En busca do tempo perdido, de Proust?

O Quitapenas

Os fornos

Os antigos muros da ladeira

Subir e baixar as ladeiras de fraga espesa. E descubrir con sorpresa que non era a antiga paisaxe que rodeaba a Santo Estevo. Como nunha montaña peruana, toda esta salvaxe aba da montaña acocha, en realidade, terrazas onde antes se cultivou, e que agora se desfán como area monte abaixo; aldeas medievais reducidas ao nivel dos fieitos, do carrizo, nas que de súpeto xorde unha fiestra. No bosque do convento concéntrase toda a cultura: os antigos fornos abren unha cheminea entre a follasca; aproveitaron a pedra dun castro que tamén está alí. E a hortiña do convento, hoxe selvática, dába á impresionante cociña. Un entende por que os nove bispos Isaura, Vimarasio, Gonzalo Osorio, Froalengo, Servando, Viliulfo, Pelaio, Alonso e Pedro decidiron deixalo todo e retirarse aquí cos seus nove aneis máxicos e tolkinianos.