De Cea Medieval na Igrexa da Madalena

Last updated on 2 / Setembro/ 2008

O banquete na Madalena

Fotos: Sole

Na noite da Festa de Istoria de Ribadavia, ten lugar un acontecemento moi especial. Na antiga igrexa da Madalena, en pleno casco histórico -hoxe un recinto desacralizado-, a Asociación de Hostelería sirve unha cea medieval para un aforo limitadísimo: 100 persoas, que teñen que apuntarse moito antes, porque esta marabilla acontece só unha vez ao ano. Neste recinto, todo segue escrupulosamente unha invención da gastronomía medieval con algunhas concesións amistosas aos padais modernos, pero é unha auténtica pasada. Nós puidemos asistir convidados por Viña Costeira, a Cooperativa Vinícola do Ribeiro (¡grazas, Tito!). Viña Costeira, a Cooperativa do Ribeiro, é membro do Patronato da Fundación da Festa e está metida a saco no apoio ao evento. O groso das preparacións están feitas polas expertas cociñeiras das monxas do veciño Convento de San Domingos, que se complementan co traballo de especialistas na arte do curado da lamprea e do forno.

Comézase con empanada de vieiras, de xouba e de carne -a de vieiras estaba excepcional-, e séguese cunhas magníficas troitas en escabeche, que é un prato abondo documentado na Idade Media galega e que debe chegar ata nós cun sabor moi próximo ao das banquetes dos nosos castelos. Ségueu un auténtico manxar: a lamprea afumada rechea, co recheo tradicional de ovo, e que Rula, unha señora da Ermida, en Arbo, trae e rechea aquí e acompaña con ensaladilla, e é das mellores lampreas secas que teño comido. Tras esta alegría, chega o Cordeiro ao xeito da Istoria, traído dun forno de leña próximo pouco antes, a todo correr, e que estaba espectacular, e logo froita, doces de améndoas…A bebida non falta, por suposto: o branco e tinto da Istoria, oficiais da Festa, licor café e o Tostado de Costeira, que sempre é unha ledicia. O mestre de cerimonias disto é un home grande, inmenso, a quen chaman Paco do Morto, e que move a súa rotundidade polas mesas preocupado e pendente. Felicítoo.

-Isto é con moito cariño -dime Paco do Morto, que ten unha enorme cara de boa persoa.

Este taberneiro ten unha curiosa historia. Unha vez chegou un viaxante á Estación de Ferrocarril de Ribadavia. Como xa era ben noite, no frío inverno, e a estación está un pouco lonxe do centro, pediu un taxi.

-Aí lle vén o Calavera -dixéronlle na estación. Disque ao taxista se lle chamaba así porque no Exército se tatuara todo un brazo co principal motivo do esquelete.
-¿E haberá onde picar algo? -preguntoulle o viaxante ao taxista.
-A esta hora, señor, só lle vai estar aberta a de Paco do Morto.

Que viña sendo a taberna deste maitre. Ao chegar, Paco comezou a servirlle o viño e o viaxante tentou entablar conversación, un tanto sorprendido.

-¿E esa fábrica de enfronte que fai?
-Ataudes -contestoulle Paco mentres limpaba a barra do bar.

O viaxante quedou bastante atorado, pero seguiu coas súas preguntas.
-¿E haberá unha pensión preto de aquí?
-Psé…como non pregunte na Casa da Bruxa, que está aquí ao carón…-contestoulle Paco indiferente.

Ninguén volveu saber máis do asustadísimo viaxante que escapou de Ribadavia perante tan macabras perspectivas.

Uns animadores percorren estas bancadas. Enfronte nosa temos a un Duque e duquesa do Órbigo co seu fillo adolescente e a unhas profesoras de inglés de Valdeorras que disfrutan do lindo. Eu, pola miña banda, apetéceme levantarme e dar conta dun desexo moi persoal, malia ser de confesión republicana no día a día.

Vou prestarlles os meus respectos á cabeceira do banquete á Parella Real, o Rei Don García I de Galicia e a súa contundente raíña, que presiden solemnes. O historicamente desgrazado Don García tivo en Ribadavia a súa corte, e os tempos non o trataron ben. A historiografía castelá adxudicoulle ao noso rei certo carácter indolente, pero desde logo, a xulgar polas súas efímeras políticas, non debía ser parvo nin el nin o seu consello, xa que quixo casar coa filla do Duque Guillermo de Normandia e formar unha entente atlántica… Préstolle os meus respetos porque non sempre se lle pode facer unha reverencia ao único rei que tivemos, e mesmo coreo con certo gusto algúns dos Vivas monárquicos e inocentes que se suceden polas bancadas desta fábula vivente. Este Rei García faría as delicias de Cunqueiro. Chámase Alfredo Solís, ten o pelo negro e liso, unha fina perilla repasada para esta solemne ocasión e traballa na Fenosa.

-Pregunte calquera outro día por Solís e xa nos atopará por aquí -dime en plural maiestático, coa voz ronca despois de tantos discursos ao cabo do día.

Alguén, divertido, cólleme de ombreiro e apúntame.

-Todos o coñecemos en Ribadavia coma o Rei.

Gústame este Rei Don García Solís, traballador do ramo da luz e soberano a tempo parcial e desinteresado desde os seus anos mozos. Á tarde, no campo do Xestal, despois do torneo, chamou a un neno do grupo, colleuno nun aparte, e díxolle todo serio.

-Aínda es moi cativo. Se volves para o ano farémosvos escudeiro. Cabaleiro, xa veremos, terás que demostralo.

Este Don García cunqueiriano vive por estas rúas e tabernas de Ribadavia. E agarda ao final do verán para interpretarse a si mesmo. Cáeme ben El-Rei e saúdoo cortesmente mentres el me dá unha palmada compañeira no lombo e seca o suor molesto desa coroa.

Se poden, vaian a esta cea máxica e única no mundo.